Transport przesyłek na większe odległości wiąże się z ryzykiem ich uszkodzenia. Jazda po nierównych nawierzchniach, ostre hamowanie na światłach czy manewrowanie zakrętach to tylko kilka czynników, które mogą wpływać na przemieszczanie się paczek oraz zniszczenie znajdującej się w nich, źle zabezpieczonej zawartości. Kto ponosi odpowiedzialność za uszkodzoną przesyłkę i jakie opcje do wyboru ma odbiorca?
Uszkodzona przesyłka — kto ponosi koszty przewozu?
Rozważając problem odpowiedzialności za uszkodzenie przesyłki w transporcie, warto zacząć od tego, z jakich przyczyn może do niego dojść. To od nich zależy, czy koszty poniesie firma kurierska, sprzedawca czy odbiorca. Ważnym czynnikiem jest też pochodzenie przesyłki. Jeśli jest to produkt kupiony w sklepie internetowym, odpowiedzialność rozkłada się głównie na kuriera i sprzedawcę. Natomiast jeśli paczkę wysłał ci bliski znajomy, który źle zabezpieczył jej wnętrze, pretensje i dochodzenie szkód pozostają wyłącznie w waszej gestii.
W tym momencie warto zaznaczyć, że zarówno prawo, jak i regulaminy większości firm kurierskich uniemożliwiają sprawdzenie zawartości paczki przed podpisaniem jej odbioru u kuriera. W takiej sytuacji, jeśli za szkodę odpowiada sprzedawca, odbiorca ponosi koszty wysyłki i może dochodzić ich zwrotu w trybie reklamacji. Odpowiedzialność sprzedawcy za przesyłkę jest możliwa wtedy, gdy wyśle on paczkę z zaznaczeniem opcji jej sprawdzenia przed odbiorem. W takiej sytuacji przyjmuje on też na siebie pokrycie kosztów zwrotnego transportu paczki.
Jak w świetle przepisów jest przedstawiana uszkodzona przesyłka kurierska? Prawo w formie zapisów kodeksu cywilnego inaczej interpretuje odpowiedzialność w przypadku konsumenta, a inaczej, gdy jest to przedsiębiorca.
W przypadku przedsiębiorcy:
- zgodnie z art. 548. § 1. za przesyłkę jest odpowiedzialny kupujący,
- jeśli nastąpi uszkodzenie przesyłki w transporcie, może on dochodzić odszkodowania od dostawcy na podstawie art. 415 KC. Artykuł ten mówi o konieczności naprawienia szkód wyrządzonych innej osobie lub podmiotowi,
- zgodnie z art. 544. § 1 sprzedawca przestaje odpowiadać za paczkę w momencie dostarczenia przesyłki do odbiorcy.
W przypadku konsumenta:
- zgodnie z art. 548 § 3 odpowiedzialność za zniszczenie lub utratę przesyłki przechodzi na kupującego w chwili jej dostarczenia,
- jeśli kupujący nie miał wpływu na wybór przewoźnika, za moment wygaśnięcia odpowiedzialności sprzedawcy uznaje się przekazanie przesyłki kurierowi,
- jednocześnie art. 559 KC mówi, że sprzedawca z tytułu rękojmi jest odpowiedzialny za wady fizyczne – zarówno te istniejące przed sprzedażą, jak i powstałe w czasie transportu.
Z powyższych zapisów wynika, że konsument zawsze jest chroniony przed stratami, a jego odpowiedzialność rozpoczyna się dopiero po przyjęciu paczki i pokwitowaniu odbioru.
Co zrobić, gdy paczka jest uszkodzona? Jeśli do uszkodzenia doszło w transporcie, konsument może dochodzić odszkodowania zarówno od sprzedawcy, jak i od firmy przewozowej. W pierwszym wypadku uzyskanie odszkodowania jest znacznie prostsze. Wymaga to jednak odesłania paczki na koszt odbiorcy, którego zwrotu może on później dochodzić w drodze reklamacji. W pozostałych przypadkach koszt ponosi sprzedawca, który z kolei może dochodzić zwrotu od firmy kurierskiej.
Uszkodzona przesyłka w transporcie — czy odbiorca może jej nie odebrać?
Paczka uszkodzona w transporcie jest objęta standardowym ubezpieczeniem, które oferuje każdy przewoźnik. Poza bezpłatną polisą wliczoną w cenę usługi, klient może też ubezpieczyć paczkę dodatkowo. W praktyce oznacza to, że firma kurierska ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody, jakie powstaną podczas przewozu paczki, czyli od chwili jej przejęcia od nadawcy, do chwili doręczenia odbiorcy.
Uszkodzenia mogą wynikać np. z niewłaściwego obchodzenia się z przesyłką, przerzucania jej, odwracania do góry nogami sztaplowania, jeśli wyraźne oznaczenia wskazują na zakaz takiego postępowania. W chwili dostarczenia paczki odbiorca może zauważyć jej odkształcenia, rozdarcia, ślady zalania czy też wyczuć w środku potłuczone szkło, czy ceramikę. Uszkodzenie przesyłki przez kuriera stanowi podstawę odmowy jej przyjęcia i zobowiązuje dostawcę do spisania protokołu.
Czy uszkodzona przesyłka wraca do nadawcy?
Zgodnie z Kodeksem Cywilnym, do chwili podpisania i odbioru paczki przez adresata jej właścicielem jest nadawca. Dlatego też odmowa przyjęcia przesyłki przez klienta jest równoznaczna z jej odesłaniem do niego. Koszt transportu w takiej sytuacji również ponosi nadawca. Następnie może zostać przez niego złożona reklamacja uszkodzonej przesyłki. Po przejściu przez złożone procedury firma kurierska, uznając wyniknięcie szkody z winy kuriera, wypłaci mu odpowiednie odszkodowanie.
Firmy kurierskie a uszkodzona przesyłka — kto odpowiada?
Wiele osób zastanawia się, co zrobić, jeśli kurier dostarczył uszkodzoną przesyłkę. Podpisanie odbioru prawnie zwalnia kuriera i jego firmę z odpowiedzialności za szkody. Z drugiej strony do dochodzenia odszkodowania jest niezbędny protokół, a tego nie można spisać, jeśli nie otworzy się paczki przy kurierze. Co zrobić, gdy przesyłka jest uszkodzona? Jeśli konsumentowi nie zależy na czasie, najlepszym wyjściem będzie odmowa odbioru. Wówczas paczka wróci do nadawcy i to on będzie dochodził odszkodowania od firmy kurierskiej.
Natomiast jeśli zakupiony produkt jest pilnie potrzebny, pozostaje jedynie liczyć na dobrą wolę kuriera i poprosić go o możliwość otworzenia paczki w celu sprawdzenia zawartości. W większości przypadków bowiem uszkodzenia dotyczą jedynie opakowania, a zawartość pozostaje nienaruszona.
